Landelijke Dag Verslavingskunde Nederland 2024

Landelijke Dag Verslavingskunde Nederland 2024
Vrijdag 18 oktober
Bij Antropia in Driebergen

De Landelijke Dag van Verslavingskunde Nederland stond dit jaar in het teken van verslaving in elke levensfase. Doel: vooral nieuwe inzichten en behandelingen laten zien en gezamenlijk bekijken of en hoe de behandelingen anders zijn in de verschillende levensfasen. Passend bij het thema werden de workshops verdeeld in: prenataal, jeugd, volwassenen en ouderen.

Download de presentaties:
Keynote Palliatieve zorg
Workshop Palliatieve zorg
Workshop Lachgas
Workshop Pijndempende middelen
Workshop KOV
Workshop VZ en sociaal domein
Workshop Leefstijl
Workshop Zwanger Zonder Gebruik

Een keuze uit presentaties en workshops
De dag start met de keynote over palliatieve zorg in de verslavingszorg. Gevolgd door het Youth-in-Transition-onderzoek door Vincent Hendriks en Christina Moska, met focus op ingrijpende jeugdervaringen en opvoedingsomgeving. De ochtend wordt afgesloten met de uitreiking van de Herstelaward 2024, voor het beste idee van herstel van verslaving. Na de lunch is er de mogelijkheid je te verdiepen in verschillende workshops – onderverdeeld in de verschillende levensfasen – waar je je kunt laten inspireren door nieuwe inzichten. We hebben dit jaar een hele dag gepland, zodat er genoeg tijd is om andere professionals in de verslavingszorg te ontmoeten en ervaringen te delen. De Landelijke Dag is bedoeld voor medewerkers van instellingen verbonden aan Verslavingskunde Nederland.

Keynote - Palliatieve zorg in de verslavingszorg

Er is binnen de verslavingszorg veel te weinig kennis van palliatieve zorg en binnen de palliatieve zorg veel te weinig kennis over verslaving. Wanneer is iemand ‘uitbehandeld’ in de verslavingszorg? Mag iemand doodgaan met een verslaving? Wat is het nut van dwangbehandeling bij een verslaving/hoe ver ga je als zorgverlener? Is verslaving een ziekte en is iemand die verslaafd is wilsbekwaam? De wetenschap over palliatieve zorg en voorbeelden aan de hand van casuïstiek uit de praktijk komen voorbij en er is ruimte voor interactie.

Jojanneke Briek – verpleegkundig specialist GGZ VNN
Boukje Dijkstra – Managing Director at Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction (NISPA)

Presentatie - Youth in Transition: ingrijpende jeugdervaringen en opvoedingsomgeving

Vorig jaar werden tijdens de Landelijke Dag de eerste 2-jaar follow-up-resultaten geduid op het gebied van middelengebruik/middelenstoornis en comorbide psychische problemen. Dit jaar gaan Vincent Hendriks en Christina Moska dieper in op de ingrijpende jeugdervaringen (‘adverse childhood experiences’) en opvoedingsomgeving van de jongeren in het Youth in Transition-onderzoek. Ook besteden zij aandacht aan de behandeling(en) voor verslaving en psychische problemen die de jongeren gevolgd hebben tot hun 2-jaar follow-up-meting.

Christina Moska – Onderzoeker / promovenda Youth in Transition
Vincent Hendriks – Hoofd Verslavingsonderzoek bij Parnassia Addiction Research Centre/hoogleraar Verslaving en Psychiatrische Comorbiditeit bij LUMC Curium.

Herstelaward 2024

De Herstelaward is een vast onderdeel op het programma van de Landelijke Dag. Zo blijft herstel concreet onderdeel van het beleid van Verslavingskunde Nederland. Ook dit jaar zijn we weer op zoek naar vernieuwende en verrassende projecten gericht op herstel van verslaving. Wint jouw project de Herstelaward 2024?

Shortlist
Uit alle inzendingen stelt een onafhankelijke, professionele jury een shortlist van drie projecten samen. De jury kiest de nummers 1, 2 en 3. Deze projecten worden tijdens de Landelijke Dag kort gepresenteerd op het podium. De drie projecten krijgen elk een award en de nummer 1 ontvangt bovendien een bedrag van 300 euro, te besteden aan het project.

Winnaars 2023
Vorig jaar won Redesigning Relaps Trips van Brijder de eerste prijs vanwege het innovatieve karakter. Het project draagt bij aan herstel, heeft oog voor implementatie en evidentie. De potentiële impact van dit project wordt gezien als groot, want het kan breed bijdragen aan een andere kijk; herstel- in plaats van stoornis gericht. De tweede prijs ging naar de lotgenotengroep voor personen met chemsex problematiek van Iriszorg, de derde prijs werd gewonnen door het project DJ MIK van Tactus.

Workshop 1a - Zwanger zonder gebruik

De workshop Zwanger Zonder Gebruik staat stil bij de inzet op preventie en vroegsignalering rondom gezinnen die een baby verwachten of een zwangerschapswens hebben. Het volledige traject komt voorbij, van preventie tot en met specialistische zorg. Je leert welke concrete hulp geboden kan worden aan de doelgroep en welke ondersteuning nodig is voor de intermediairs.

Gino Cornelius – Coördinerend Preventiedeskundige bij Antes
Georgios Soultanopoulos – Psycholoog bij Antes
Melanie van Berkel – Psycholoog bij Antes

Workshop 1b - Kinderen van ouders met een verslavingsprobleem (KOV)

Tijdens deze workshop word je ondergedompeld in de wereld van kinderen van ouders met een verslavingsprobleem: we duiken in de cijfers, en bespreken het hulpverleningsaanbod. Ook vertelt een jongere hoe het is om op te groeien bij ouders met een verslavingsprobleem. Als je het verschil wil maken voor deze kinderen en hen een veilige en gezonde toekomst wil bieden, sluit je dan aan bij deze workshop en laat je inspireren.

Kris van Mourik – Preventiewerker en KOV-medewerker
Miranda Veldhuis – Orthopedagoog-generalist Tactus Verslavingszorg en programmacoördinator jeugdverslavingszorg Verslavingskunde Nederland

Workshop 1c - Verslavingszorg en het sociaal domein

Werk en dagbesteding hebben een belangrijke herstelondersteunende functie. In de verslavingsbehandeling is er niet altijd tijd en ruimte om cliënten op het goede spoor te zetten. In deze workshop nemen we een casus van Roads(.nl) (re-integratie) als vertrekpunt om met elkaar te reflecteren op de verbinding tussen verslavingszorg en het sociaal domein.

Cas Barendregt – onderzoeker IVO

Workshop 1d - Harm reduction óf palliatieve zorg?

Mensen met EPA hebben doorgaans een verkorte levensduur. Verslaving kan hardnekkig en problematisch zijn. Zorgverleners ervaren vaak moreel ethische dilemma’s, handelingsverlegenheid en machteloosheid, ook bij inzet van harm reduction. Cliënten met EPA hebben recht op goede en tijdige inzet van palliatieve zorg. Dit verhoogt kwaliteit van leven en sterven. Maar hoe signaleer je deze fase, wat doe je en kun je dan?! Ontdek het hier.

Jojanneke Briek – verpleegkundig specialist GGZ VNN

Workshop 2a - Handreiking Lachgas

De Handreiking Lachgas heeft als doel handvatten te geven aan behandelaren voor deze relatief nieuwe problematiek. Hierbij zijn de laatste wetenschappelijke inzichten gecombineerd met op de praktijk gerichte aanbevelingen. Tijdens de workshop worden de belangrijkste vragen over lachgas beantwoord en krijg je handzame adviezen voor de praktijk.

Sebastiaan Verboeket – AIOS verslavingsgeneeskunde en onderzoeker
Harmen Beurmanjer – senior onderzoeker bij Novadic-Kentron

Workshop 2b - Verslaving aan pijndempende middelen: wat vindt de patiënt er eigenlijk zelf van?

Een verslaving aan pijndempende middelen, zoals Oxycodon, Fantanyl, alcohol of cannabis, stelt patiënten voor een complex probleem. In deze workshop leer je hoe pijn en het gebruik van pijndempende middelen kunnen leiden tot een moeilijk te doorbreken spiraal. Er is aandacht voor alternatieven en evidence-based behandelmethodieken. Bovenal komt de patiënt zelf aan het woord: hoe kijkt hij of zij aan tegen het probleem en hoe kan de hulpverlener bijdragen aan de oplossing?

Janet Hulsman – Verantwoordelijk behandelaar / maatschappelijk werkende Novadic-Kentron
Lonneke de Proost

Workshop 2c - Vroegsignalering alcoholproblematiek

Aandachtsfunctionarissen zetten het thema vroegsignalering alcoholproblematiek lokaal op de agenda. Een van de doelstellingen is de preventie/zorg‐keten te verbeteren in het lokale netwerk. Er is nu ook een praktijkhandleiding voor deze aandachtsfunctionarissen. Rob Bovens licht de handleiding toe. Ook de implementatie van alcohol- en oudereninterventies in Heerlen Noord staat op het programma. Hoe lopen doorverwijzingen na problematisch alcoholgebruik door o.a. POH en huisartsen? En hoe kan dat beter georganiseerd worden?

Rob Bovens – Programmaleider Academische Werkplaats Verslaving bij Tranzo Tilburg university

Workshop 2d - Leefstijl in de verslavingszorg

Leefstijl, een begrip dat overal opduikt. Ook binnen de verslavingszorg. Maar wat wordt er eigenlijk onder verstaan? En wat is de invloed van gezonde leefstijl op behandeling van verslaving en herstel en vice versa? Binnen de instellingen worden er op allerlei innovatieve manieren invulling gegeven aan het concept leefstijl. Wat is jouw visie op leefstijl in de verslavingszorg? Leer van elkaar en laat je gedachten over leefstijl aanscherpen tijdens deze sessie.

Masha Spits – Onderzoeker Mark Bench / Masha heeft, in opdracht van het waardenetwerk Verslaving en gezonde leefstijl en de Coalitie leefstijl in de zorg, een inventarisatie naar leefstijlinitiatieven in de ggz en verslavingszorg afgerond.
Swanny van der Scheer – Programmaregisseur FZ / betrokken bij de implementatie van de zorgvisie bij Terwille (Terwijzer) waarin leefstijl expliciet onderdeel is.