Interview dr. Harmen Beurmanjer over de handreiking Lachgas
Interview met dr. Harmen Beurmanjer – Novadic-Kentron. Harmen Beurmanjer was voorzitter van de werkgroep Handreiking Lachgas. De handreiking is tot stand gekomen in opdracht van Verslavingskunde Nederland.
Waarom een handreiking Lachgas?
In verslavingszorginstellingen kwamen er steeds meer vragen over lachgas. Wat is het? Wat doet het? En hoe moet je overmatig gebruik van lachgas behandelen? Verslavingskunde Nederland gaf programmalijn Uniforme Werkwijzen de opdracht: schrijf een generieke handreiking waar iedere professional die met lachgasgebruik in aanraking komt iets aan heeft. Zowel binnen als buiten de verslavingszorg.
Expertise gebundeld
Er waren al veel mensen binnen de afzonderlijke instellingen bezig met onderzoek naar lachgasgebruik. Professionals van Brijder, artsen van Jellinek, een psychiater vanuit Mondriaan, verpleegkundigen, psychologen. Een logische stap was om gezamenlijk aan een breed gedragen document te werken, het motto van Verslavingskunde Nederland indachtig: expertise gebundeld.
Wetenschap en praktijk
De handreiking heeft tot doel: de belangrijkste vragen over lachgas beantwoorden, zodat je als clinicus weet wat je moet doen. Je hoeft geen specialist te zijn in lachgas om het document te kunnen volgen. Ook een huisarts kan het document erbij nemen als iemand zich aandient met klachten bij lachgasgebruik. Het eerste dat werd onderzocht: wat weten we nu zeker over lachgas, wat is er al bekend? Daarmee was er een wetenschappelijk fundament voor de handreiking, dat werd aangevuld met praktijkervaring. Die gegevens zijn vertaald naar handzame adviezen voor de praktijk.
Verslaving of niet?
Is lachgas eigenlijk wel klassiek verslavend? Dat was de eerste vraag die de werkgroep wilde beantwoorden, omdat op basis hiervan ook beter antwoord gegeven kon worden op vragen rond de behandeling. Bij nieuwe middelen is er logischerwijs nog weinig onderzoek gedaan naar behandelingen. Een nieuw middel betekent gelukkig niet automatisch dat er een nieuwe behandeling ontwikkeld moet worden. Hierbij kan worden teruggevallen op bredere richtlijnen voor de behandeling van stoornissen in middelengebruik en praktijkervaringen met de doelgroep. Daarnaast is de handreiking zo opgesteld dat de inhoud in de toekomst makkelijk kan worden aangevuld met nieuwe inzichten.
Somatiek
Bijzondere aandacht is er voor somatische klachten ten gevolge van het gebruik van lachgas. Hierbij wordt informatie gegeven over diagnostiek en behandeling van de klachten. Een stroomdiagram in de handreiking kan behandelaren hierbij helpen. Bijzondere aandacht is er voor het vitamine B12-tekort dat vaak gezien wordt bij cliënten met lachgasproblematiek. Bij vitamine B12-tekort kunnen er verlammingsverschijnselen optreden. Zodoende bracht de werkgroep in kaart hoe, hoeveel en hoe vaak het beste vitamine B12 toegediend kan worden bij cliënten met een tekort. Tot slot bevat de handreiking adviezen over bij welke klachten doorverwezen moet worden naar, bijvoorbeeld, een ziekenhuis en naar welk specialisme. Net zoals bij andere stoornissen in middelengebruik is multidisciplinaire samenwerking van groot belang.