Walther Tibosch neemt afscheid als voorzitter van Verslavingskunde Nederland
Walther Tibosch is bestuurder van Novadic-Kentron, lid netwerkdirectie van Zorg van de Zaak en een van de founders van Verslavingskunde Nederland. In oktober neemt hij afscheid als voorzitter van Verslavingskunde Nederland, een rol die hij vanaf januari 2017 met verve vervulde.
Ik hou erg van oplossingen
Waar staat Verslavingskunde voor jou voor?
‘De term verslavingszorg dekt de lading niet. Het woord ‘zorg’ impliceert dat je voor iemand moet zorgen. Mensen kunnen heel veel zelf en hebben veel veerkracht. Verslavingskunde Nederland gaat meer uit van ondersteuning bij herstel. Die ondersteuning met onze expertise verslavingskunde heeft vele kanten. Het raakt de fysieke en mentale gezondheid, werk of participatie, vrije tijd, wonen, financiële omstandigheden en samenleven met familie, vrienden en de naaste omgeving. Verslavingskunde Nederland wil kennis en kunde overdragen als toevoeging aan de geestelijke gezondheidszorg, de somatiek, het veiligheidsdomein en het sociale domein.’
Wat is het belang van Verslavingskunde Nederland?
‘Er was destijds een RIVM-onderzoek dat aangaf dat als je één euro in preventie steekt, je er zes euro voor terug krijgt. Ik zeg graag, met Verslavingskunde Nederland in gedachten: als je één euro investeert in ons netwerk, krijg je er acht euro denk- en werkkracht voor terug die je in kan zetten voor ondersteuning bij herstel van verslaving. Verslavingskunde Nederland bundelt expertise en kan zo effectiever samenwerken ten behoeve van mensen met riskante leefstijlen en middelenafhankelijkheid.’
Wat is er bereikt tijdens jouw voorzittersperiode?
‘Zowel de belangen van de cliënt, de professional en de bestuurder worden meegewogen bij beleidskeuzen en inhoudelijke behandelingen: een tripartiete samenwerking. Gezamenlijk kunnen we adviseren over wat kwalitatief goede ondersteuning en behandeling is en hoe dat toegankelijk kan blijven. Dat is ook van invloed op het landelijk kwaliteitsstatuut. Een concreet voorbeeld is dat artsen in de verslavingszorg nu als volwaardige specialisten worden gezien. Verder hebben we mogen bijdragen aan het verspreiden van ideeën en behandelingen ten behoeve van preventie, herstelondersteuning en behandelingen en worden we nu serieus genomen als gesprekspartner aan diverse tafels en gremia.’
Wat heb je zelf geleerd als voorzitter?
‘Als er een probleem is, kun je het beste diegenen die kunnen bijdragen aan de oplossing in één ruimte zetten en dan aftasten of de wil tot oplossen er is. Een voorbeeld: voorheen was er een verschil in psychische en medische taal. Dat zat oplossingen in de weg. Maar er was een gemeenschappelijk doel – het spreken van dezelfde taal – en dat bood een opening en een weg naar meer gezamenlijkheid in de sector. Ik ben opgeleid in collectieve ambitie-ontwikkeling. De verslavingszorg bestond vroeger uit veel ‘kleinere aanbieders’ met regelmatig Calimero-gedrag. Ik geloof daar niet in. Als we kennis, kunde en ambitie verbinden zijn we samen sterk en kunnen we veel bereiken voor onze doelgroep.’
Wat is er nog te winnen?
‘Er is nog veel te winnen op het gebied van preventie. Ook werkgevers kunnen daar veel meer verantwoordelijkheid in nemen. Daarnaast kunnen we nog een slag slaan in het verbinden van het sociale domein en het curatieve domein. Want er wordt nog veel behandeld waar dat eigenlijk begeleiding zou moeten zijn vanuit het sociale domein. Dan kan de druk wat af van het behandeldomein. Er is nog te veel ‘lichte’ zorg die er niet thuishoort. Daarin moeten – ook voor behandelaren – harde maatregelen worden genomen. Herstelondersteuning begint bij de mens zelf, niet bij de behandelaar.’
Wat wil je jouw opvolger meegeven?
‘De voorzitter is de verbindende kracht, die de leden aanzet tot gezamenlijk handelen in het licht van de ambitie van Verslavingskunde Nederland. Er moet over de verschillen tussen de instellingen heen worden gekeken en de focus moet gericht zijn op het beperken van menselijk leed. Zodat we verbonden zijn in kwaliteit en belangenbehartiging voor de cliënt. Ik hoop dat het vuur waarmee de founders van Verslavingskunde Nederland zijn begonnen ook in de toekomst brandend blijft.’
Welke inspirerende film, boek of lied kun je ons tot slot aanraden?
‘Als eerste denk ik aan de arts en schrijver Gabor Maté. Als voormalige huisarts is hij bijzonder geïnteresseerd in de ontwikkeling en trauma’s bij kinderen en de mogelijke levenslange gevolgen die ze met zich meebrengen, waaronder verslavingen. Lees zijn boeken!
Een film die me bijzonder heeft geïnspireerd is ‘Patch Adams’, van Tom Shadyac, waarin acteur Robin Williams de arts Hunter Adams speelt. Deze arts werd een symbool voor menselijk doorzettingsvermogen door een blijvend optimisme tentoon te spreiden.’
‘Ik zie mezelf ook als een optimist, ik hou erg van oplossingen. Ook Verslavingskunde Nederland wens ik een goede portie optimistisme toe in haar streven naar ondersteuning bij herstel van verslaving.’
